31 lipca 1955
W dwa lata po śmierci Stalina w Związku Radzieckim i jego państwach satelickich nadal trwał system oparty na terrorze i operetkowemu uwielbieniu dla komunizmu. Jednak już pojawiały się pierwsze zwiastuny nadchodzącej zmiany. Dla Warszawy jednym z nich był Światowy Festiwal Młodzieży i Studentów, który przez niemal dwa tygodnie odmieniał oblicze stolicy: roześmiana i kolorowa młodzież z całego (socjalistycznego!) świata przechadzała się ulicami ciągle jeszcze zrujnowanego miasta.
Irena Krawczyk wspomina festiwalowy nastrój:
W Warszawie było tych młodych ludzi tak bardzo dużo i tak bardzo barwnych. Dla nas - ludzi niewyjeżdżających, nie mających szans kontaktu z Zachodem - widzieć tutaj ludzi z Francji, z Anglii, Z Niemiec, z rożnych miejsc, które nie docierały nigdy przedtem, to było coś [niesamowitego]. Najbardziej może egzotyczni byli Wietnamczycy, Chińczycy, Afrykanie, którzy tutaj się pojawiali. Wszystko wokół się bawiło i tańczyło. Co wieczór sala balowa była na pl. Konstytucji, tam już o godz. 17 orkiestry grały i tam się tańczyło. Zresztą nie tylko w okresie Festiwalu, bo i później też tak było.
To był po prostu piękny salon Warszawy. Jak się szło na Marszałkowską […], tam była wystawa pana Ociepki ze Śląska, tego górnika-prymitywisty, który zachwycił barwami - przy tej szarej, smutnej Warszawie nagle wystawa cudownie kolorowych obrazów, oczu od tego oderwać nie można było.
Kalendarium Festiwali Młodzieży i Studentów:
1947 Praga (Czechosłowacja)
1949 Budapeszt (Węgry)
1951 Berlin (NRD)
1953 Bukareszt (Rumunia)
1955 Warszawa (Polska)
1957 Moskwa (ZSRR)
1959 Wiedeń (Austria)
1962 Helsinki (Finlandia)
1968 Sofia (Bułgaria)
1973 Berlin (NRD)
1978 Hawana (Kuba)
1985 Moskwa (ZSRR)
1989 Pjongjang (Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna)
1997 Hawana (Kuba)
2001 Algier (Algieria)
2005 Caracas (Wenezuela)
2010 Tshwane (Republika Południowej Afryki)
British Pathé: 5th International Youth Festival In Warsaw (1955)
British Pathé: International Youth Festival - Last Day (1955)
Źródła:
Relacja Ireny Krawczyk - Archiwum Historii Mówionej DSH i Ośrodka KARTA
Andrzej Krzywicki, Poststalinowski karnawał radości. V Światowy Festiwal Młodzieży i Studentów o Pokój i Przyjaźń, Warszawa 1955 rok: przygotowania, przebieg, znaczenie, Warszawa 2009.
Fotografia:
Grupa delegatów zagranicznych pozujących do zdjęcia na placu Zamkowym. W środku stoi delegatka ze Złotego Wybrzeża - Emma Okyerewa Odoi. W tle widoczne kamienice na Starym Mieście podczas odbudowy, jedno z niewielu festiwalowych świadectw zrujnowanego miasta - Fot. Zbyszko Siemaszko / Zbiory Narodowego Archiwum Cyfrowego
