28 sierpnia 1934
Tego dnia rozpoczęły się IV Międzynarodowe Zawody Samolotów Turystycznych Challenge. Polska otrzymała prawo organizacji zawodów dzięki zwycięstwu w poprzedniej edycji pary polskich lotników - Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury. Dzięki doskonale przygotowanym pilotom i samolotom zawody zorganizowane w Warszawie w 1934 r. także wygrali Polacy!
W zawodach brały udział ekipy tylko z czterech krajów: Polski, Niemiec, Czechosłowacji oraz Włoch i w mniejszej ilości samolotów niż w poprzednich zorganizowanych w 1932 r. w Berlinie. Mimo iż były to zawody samolotów turystycznych, stały się imprezą bardzo wymagającą, do której trzeba było specjalnie przygotowywać maszyny, a piloci musieli wykazać się najwyższym poziomem wyszkolenia.
Uroczystość otwarcia odbyła się na Polu Mokotowskim w obecności prezydenta RP Ignacego Mościckiego. Samoloty ustawione zostały w szyku przed trybunami dla widzów, zaś załogi stały w szeregu przed maszynami. Jak donosiła prasa „szczególnie jednolicie i pięknie wyglądał zespół pilotów polskich, ubrany w jednakowe śnieżne kombinezony”. Mistrzostwa rozpoczęła „część popisowa” - pokazy akrobacji indywidualnych oraz zespołowych. Niestety nie obyło się bez wypadku, w czasie wykonywania „beczki” rozbił się tuż przez trybunami jeden z polskich samolotów P.7a. Pilot na szczęście wyszedł z wypadku jedynie potłuczony.
W ramach zawodów odbywały się różne konkurencje: sprawdzenie wyposażenia i wagi, szybkość minimalna, krótki start, lądowanie, rozruch silnika, składanie i rozkładanie skrzydeł, ocena zużycia paliwa i szybkość maksymalna. Zawody odbywały się zarówno na Polu Mokotowskim jak i na lotnisku na Okęciu.
Jedną z pierwszych konkurencji było sprawdzenie wagi samolotów. Prasa z nieukrywaną satysfakcją donosiła: „Jak wiadomo, samoloty nie mogą ważyć więcej niż 560 kg. Okazało się, że wszystkie samoloty niemieckie ważą po 10 do 12 kg. więcej. Wobec tego […] Niemcy starają się obniżyć wagę swych samolotów, wyrzucając akcesoria, deski, zeskrobując farbę, lakier, strugając metalowe rury i t.p. Robota ta ma charakter trochę desperacki. Przysłowiowa niemiecka dokładność zawiodła”.
Jako że samoloty były z założenia turystyczne, oceniano także komfort wyposażenia, widoczność z kabiny, zestaw wskaźników, możliwość wzięcia na pokład trzeciej bądź czwartej osoby.
Najważniejszym punktem mistrzostw był lot okrężny wokół Europy w dniach 7-14 września. Po wystartowaniu z Warszawy załogi miały obowiązek wylądować na 26 lotniskach, wśród których znajdowały się m.in.: Królewiec, Berlin, Paryż, Madryt, Casablanka, Algier, Palermo, Rzym, Zagrzeb, Wiedeń, Praga, Lwów i Wilno. Warszawiacy mieli możliwość śledzenia zmagań załóg na ogromnej tablicy informacyjnej ustawionej na placu Piłsudskiego.
Zawody zakończyły się wielkim sukcesem Polski –zwyciężyła załoga w składzie: pilot Jerzy Bajan i mechanik Gustaw Pokrzywka, drugie miejsce także zajęli Polacy: Stanisław Płonczyński i Stanisław Ziętek. Obie załogi startowały na samolotach RWD-9S.
Polska odniosła wielki sukces na arenie międzynarodowej i otrzymała prawo organizacji kolejnych mistrzostw w 1936 r. Niestety te ze względu na wysokie koszty już się nie odbyły.
Źródła:
Międzynarodowy Turniej Lotniczy... - program oficjalny, red. Marian Romeyko, Warszawa 1934.
Regulamin zasadniczy Challenge 1934
„Volamecum” - książka z programem i planami przelotu, lotnisk – kompendium wiedzy o zawodach Challenge 1934
Fotografia:
Challenge 1934 - Wikimedia Commons
