16 stycznia 1981
18 grudnia 1980 r. warszawiacy przechodzący przez plac Zwycięstwa (obecnie plac Piłsudskiego) ze zdziwieniem oglądali nowy pomnik, ustawiony na żelbetowym słupie, będącym pozostałością po wysadzonym w grudniu 1944 roku pałacu Brühla. Ustawiony wieczorem poprzedniego dnia przez pracowników firmy Warexpo musiał czekać jeszcze miesiąc na oficjalne odsłonięcie.
Nastąpiło ono w ramach obchodów 36. rocznicy wyzwolenia Warszawy. Autorką pomnika była Ludwika Nitschowa, która znała prezydenta Starzyńskiego osobiście i uważała stworzenie jego pomnika za swój obowiązek. To właśnie z inicjatywy Starzyńskiego Nitschowa wyrzeźbiła pomnik Syrenki, który stanął w 1939 roku przy Wiśle, u wylotu ulicy Tamki. Nie był to pierwszy pomnik jej autorstwa w Warszawie – kilka lat wcześniej przy Instytucie Radowym został odsłonięty pomnik Marii Skłodowskiej-Curie.
Niestety pomnik Starzyńskiego od początku zbierał liczne krytyczne oceny. Autorka zdecydowała się na pomnik przedstawiający całą sylwetkę prezydenta. Ustawiony na wielkim żelbetowym postumencie zdawał się być nieproporcjonalny. Lokalizacja pomnika także nie była najlepsza – z dala od ścieżek parkowych, na środku trawnika. Jak oceniali niektórzy komentatorzy, pomnik stanął w miejscu, które zostało wybrane przez władze tak, aby pomnik raczej ukryć niż go wyeksponować.
W 2008 roku pomnik został przeniesiony na dziedziniec szkoły podstawowej im. Stefana Starzyńskiego przy ulicy Saskiej. Jego powtórne odsłonięcie nastąpiło w dniu 5 września, w rocznicę mianowania Stefana Starzyńskiego w 1939 roku Cywilnym Komisarzem Stolicy.
Fotografia:
Warszawa pomnik Starzyńskiego - Wikimedia Commons
