9 stycznia 1905
Artykuł z Kuryera Warszawskiego z 9 stycznia 1905 nawiązuje do intensywnych zimowych zbiorów, z dziesiejszego punktu widzenia dość osobliwych. Właśnie zimą gromadzono zapasy lodu, bezcennego w produkcji piwa i niezbednego latem do przechowywania żywności.
W czasach gdy zamrażarka była całkiem swieżym wynalazkiem, na wytworzenie "sztucznego" lodu mogli sobie pozwolić tylko najzamożniejsi. Pozostali musieli zadowolić się lodem pochodzącym z różnego rodzaju okolicznych zbiorników. Zazwyczaj warszawiacy spożywali lód wiślany, gdzie woda uznawana była za całkiem czystą, ale zdarzały się i "zepsute wody", latem służące ludności na przykład za bezpłatne pralnie.
"Lód warszawski jest jedną z głównych bolączek hygjenicznych naszego miasta. W teorii lód ów dzieli się na zdatny do użytku wewnętrznego i niezdatny, stosownie do swojego pochodzenia. Rzeczywistość jednak nie zawsze odpowiada teorji i ów lód „niezdatny", idąc na potrzeby piwiarń przez te ostatnie sprzedawany bywa detalicznie i dostaje się do naszych żołądków. Jest to straszny lód. Piwiarnie otrzymują go z browarów, te zaś biorą go z glinianek podmiejskich, które, jak wiadomo, są przeważnie zbiornikami padliny i zepsutych wód, w dodatku służą uboższej ludności za bezpłatne... pralnie bielizny, oraz są terenem pławienia koni lub wreszcie miejscem zwożenia gruzu i śmieci z miasta. Z tego wniosek łatwy jak zdrowa jest wodaw tych gliniankach, i jaki z wody tej lód? I lód z Wisły nie zawsze odpowiada wymaganiom hygjeny, gdyż woda w naszej rzece w niektórych punktach zanieczyszczona jest przez wpływy kanałów miejskich i zdarzały się przypadki, że lód wiślany, spożyty wewnątrz, powodował zaburzenia żołądkowe, a nawet choroby zaraźliwe. Wobec powyższego, do konsumcji wewnętrznej należy zalecić używanie wyłącznie lodu sztucznego. Na zaznaczone zło sanitarne, tkwiące w zaopatrywaniu Warszawy w ten tak ważny artykuł spożywczy, zwrócił uwagę p. oberpolicmajster i po-stanowił dostawę lodu uporządkować w drodze przepisów obowiązujących o jego sprzedaży."
Kuryer Warszawski, 9 stycznia 1905
Fotografia:
Wyrąb lodu na Wiśle, 1931/1932 - NAC
