21 stycznia 1920
„Jak na niebie świecą i na firmamencie operetkowym gwiazdy przeróżnych wielkości. A wśród największych jako największa świeci dziś w Polsce p. Lucyna Messal”. Tak Rzeczpospolita z 21 stycznia 1920 rozpisywała się o śpiewaczce, aktorce i ulubienicy warszawiaków pierwszej połowy XX wieku.
Naprawdę nazywała się Lucyna Mischal-Sztukowska, była córką warszawskiego stolarza i zadebiutowała na scenie warszawskiej operetki w wieku 8 lat, w nieistniejącym teatrze Nowości przy ulicy Hipotecznej. Niestety debiut okazał się kompletną klapą. Niezrażona artystka przez kolejnych 5 lat pracowała nad głosem i ruchem scenicznym. Opłacało się. Gdy po latach powróciła na deski teatru zachwyciła absolutnie wszystkich i stała się na długie lata „aktorką, śpiewaczką o niespotykanym u żadnej innej współczesnego jej pokolenia divy kunszcie śpiewaczym”.
Miała wszystko, co powinna mieć gwiazda. Talentem i urodą onieśmielała niejednego mieszkańca stolicy. Kochali się w niej rosyjscy oficerowie, obdarowywali ją kosztownymi prezentami, warszawska ulica żywo komentowała najważniejsze informacje z życia artystki. W pracy kapryśna i wymagająca nie cieszyła się sympatią koleżanek po fachu. Jak na celebrytkę przystało wyznaczała także trendy w modzie. „Umiała po mistrzowsku nosić modne wówczas toalety. Messalka w brylantowym diademie, Messalka w gronostajowym płaszczu, Messalka w kapeluszu z pleurese’ą, Messalka strojna w pęki piór rajskiego ptaka” wspominała Jadwiga Waydel-Dmochowska.
Zawodowo Messalka osiągnęła naprawdę wiele. Występowała nie tylko w Warszawie, lecz również w teatrach całej Europy, wszędzie witano ją z owacjami. Dziennie zarabiała tysiąc złotych (średnia stawka wynosiła 200 złotych miesięcznie). W 1913 była pierwszą Polką, która zdecydowała się zatańczyć na scenie tango – uważane wówczas za nieprzyzwoite, wzbudziła tym niemały skandal w Warszawie. Nieco trudniejsze czasy dla artystki przyszły po I wojnie światowej gdy operetka przeżywała kryzys w związku z pojawieniem się kina. Wówczas Messalka występowała w różnych teatrach i zespołach, a nawet założyła własny na ulicy Marszałkowskiej. Niestety po kilku miesiącach zmuszona była go zamknąć.
Z Messalką na stałe jest związany adres Krakowskie Przedmieście 16/18 gdzie mieszkała i w czasie II wojny światowej prowadziła restaurację. Kamienica ta do dziś nazywana jest „Domem Pod Messalką”.
Kronika Filmowa 10-12/1946: 50-lecie pracy Lucyny Messal
Zobacz więcej materiałów Polskiej Kroniki Filmowej na stronie Repozytorium Cyfrowego Filmoteki Narodowej.
Mapa
Fotografia:
Lucyna Messal na jednej ze scen operowych, 1925 - NAC
