9 października 1939
Kilka dni po kapitulacji miasta wyszedł ostatni numer gazety „Kurier Warszawski”, która wychodząc nieprzerwanie od 1821 r. stała się jednym z najważniejszych, jeśli nie najważniejszym pismem informacyjnym Warszawy.
Kurier Warszawski został założony przez Brunona Kicińskiego w 1821 r., który został także pierwszym jego redaktorem naczelnym. W pierwszym numerze można przeczytać następującą „deklarację programową” gazety: „Celem Kurjera jako pisma szczególniej Warszawie poświęconego, będzie udzielanie wszelkich szczegółów zmian i wypadków zaszłych w Warszawie. Poprzedniczo jednak starać się będzie ażeby był niejako przewodnikiem po stolicy. Z tego to powodu jeden a czasem i dwa Numera w tygodniu, jeżeli ciekawszych nie będzie wiadomości, poświęcone zostaną opisowi stanu Warszawy pod względem jej handlu, przemysłu i zabawy”.
Kiciński prowadził gazetę przez niecały rok. W związku z zawarciem związku małżeńskiego zdecydował się na sprzedaż pisma warszawskiemu aktorowi Ludwikowi Dmuszewskiemu. Ten kierował gazetą przez 25 lat i doprowadził ją do bycia liczącą się i cenioną pozycją na warszawskim rynku prasy codziennej. Na czterech stronach, oprócz informacji bieżących, czytelnicy mogli znaleźć m.in. dział drobnych ogłoszeń. W miarę upływu lat dział zwiększał swoja objętość i w niektórych wydaniach w okresie międzywojennym potrafił zajmować po kilkadziesiąt stron!
Zwiększała się też objętość części informacyjnej, a z czasem zaczęły regularnie wychodzić każdego dnia dwa numery Kuriera – wydanie poranne i wieczorne.
Na łamach gazety przez wiele lat publikował „Kroniki Tygodniowe” Bolesław Prus. Były to felietony dotyczące życia codziennego w Warszawie, będące obecnie nieocenionym źródłem wiedzy o XIX-wiecznym mieście i jego mieszkańcach. Publikowane były także powieści drukowane w odcinkach. Na przestrzeni 118 lat Kurier informował o repertuarze teatrów i kin, drukował program Polskiego Radia. Był miejscem publikacji aktów prawnych i decyzji podejmowanych przez carów w Petersburgu. Na łamach gazety prowadzone były dyskusje dotyczące rozwoju miasta – m.in. prezydent miasta Sokrates Starynkiewicz przesyłał do redakcji swoje wyjaśnienia dotyczące budowy wodociągów i kanalizacji.
Dzięki szczegółowym relacjom z codziennych wydarzeń w mieście, Kurier jest obecnie nieocenionym źródłem wiedzy o dawnej Warszawie. Praktycznie wszystkie ważniejsze wydarzenia zostały odnotowane w Kurierze. A dzięki Bibliotece Cyfrowej Uniwersytetu Warszawskiego, która na swoich stronach zamieściła skany prawie wszystkich roczników Kuriera, dostęp do tych informacji jest znacznie ułatwiony. Dla przykładu – o każdym z wydarzeń przedstawianym na prezentowanej obecnie w Domu Spotkań z Historią wystawie zdjęć hrabiego Kossakowskiego można bez problemu znaleźć odpowiednie artykuły: zarówno o wystawie fotograficznej, jak i wystawie łowieckiej, a także o pobycie szacha perskiego w Warszawie (w tym o wartości brylantów, jakie zdobiły mundur szacha!).
Fotografia:
Budynek redakcji Kuriera Warszawskiego, po lewej hotel Bristol - Fot. Zbiory Narodowego Archiwum Cyfrowego
