Otwarcie komunikacji na Żoliborz

Zdjęcie dla kartki: Otwarcie komunikacji na Żoliborz Blur dla zdjęcia do kartki: Otwarcie komunikacji na Żoliborz

Fot. Zbiory Narodowego Archiwum Cyfrowego

14 grudnia 1938

W momencie oddania do użytkowania nowego fragmentu ul. Bonifraterskiej Żoliborz uzyskał wygodne połączenie komunikacyjne z centrum miasta. Rok wcześniej otwarto wiadukt przy dworcu Gdańskim, będący elementem nowej trasy łączącej ul. Miodową z ul. Mickiewicza.

Powstająca na esplanadzie Cytadeli nowa dzielnica Warszawy – Żoliborz, pod względem komunikacyjnym była bardzo poszkodowana. Głównym połączeniem był niewielki tunel pod torami kolei obwodowej, leżący na przedłużeniu ul. Krajewskiego. Tędy jeździły samochody i tramwaje. Do czasu aż spadł duży deszcz, bo wtedy tunel zamieniał się w jezioro. Drugim połączeniem był przejazd przez tory przy ul. Kłopot łączący się na Żoliborzu z ulicą Felińskiego.

Aby usprawnić ruch pomiędzy śródmieściem a nową dzielnicą, zamieszkiwaną już przez około 75 tysięcy mieszkańców, w dwóch etapach zbudowano nową trasę łączącą pl. Wilsona z pl. Krasińskich.

W 1937 roku oddany do użytku został wiadukt przy dworcu Gdańskim. Dzięki niemu tramwaje i samochody mogły prosto z ulicy Bonifraterskiej wjechać na ul. Mickiewicza. Niestety w dalszym ciągu nie było to rozwiązanie optymalne, gdyż tramwaje musiały przejeżdżać przez zatłoczoną dzielnicę północną, a więc przez pl. Muranowski, dalej ul. Nalewki do Długiej i Bielańską do pl. Teatralnego. Rozwiązaniem tego problemu było połączenie ul. Bonifraterską z pl. Krasińskich. W tym celu wykupiono i zburzono nieruchomości pomiędzy Świętojerską a Franciszkańską oraz wzdłuż Bonifraterskiej. Pod kilof poszło kilka kamienic oraz lokalna hala targowa przy ul. Franciszkańskiej. Najciekawszym punktem nowego połączenia było zbudowanie przejazdu w dawnej oficynie pałacu Krasińskich, dzięki czemu nowy odcinek Bonifraterskiej wpadał bezpośrednio na plac.

Inwestycja była prowadzona w szybkim tempie – poszerzona ulica otrzymała pełną infrastrukturę (wodociąg, kanalizację, przewody gazowe i elektryczne), szerokie 5-metrowe chodniki, a także biegnące jej środkiem tory tramwajowe.

Uroczystość otwarcia nowego połączenia odbyła się na pl. Krasińskich w obecności prezydenta Stefana Starzyńskiego, członków Towarzystwa przyjaciół Żoliborza oraz mieszkańców. Oprócz skierowania na nowe tory tramwajów, została uruchomiona nową trasą linia autobusowa „L”, łącząca Żoliborz z pl. Trzech Krzyży.

Nie da się ukryć, że przecięcie wstęgi na ulicy Bonifraterskiej oprócz znaczenia komunikacyjnego miało też wydźwięk propagandowy – cztery dni później, w niedzielę 18 grudnia odbywały się wybory do Rady Miejskiej.

Źródło:
Kurjer Warszawski: wydanie wieczorne, 1938, no 343
Kazimierz Wagner, Przebicie arterii Śródmieście-Żoliborz, "Kronika Warszawy", 1938, z. 4, s. 276-296.

Mapa

Fotografia:

Przebity przejazd na parterze dawnej oficyny Pałacu Krasińskich mieszczącej siedzibę Sądu Okręgowego łączący pl. Krasińskich z Żoliborzem. Widoczne jadące tramwaje typu A linii "3" (nr 83) i "Z" (nr 133). - Fot. Zbiory Narodowego Archiwum Cyfrowego