13 grudnia 1981
Po 16 miesiącach karnawału Solidarności, postępującej szybko erozji władzy komunistycznej, przy rozkwitającej demokracji oraz wolności słowa nadszedł wreszcie kres — 13 grudnia 1981 władza ludowa postanowiła zdławić protest przy użyciu siły. Wprowadzono stan wojenny. Na ulice wyjechały czołgi, więzienia zapełniły się działaczami opozycji.
Wszystko zaczęło się w nocy z 12 na 13 grudnia (z soboty na niedzielę), gdy w całym kraju zamilkły telefony, w telewizji od rana można było oglądać tylko zapętlone przemówienie gen. Jaruzelskiego, a do do wcześniej wytypowanych mieszkań pukali żołnierze, oficerowie SB lub zwykli milicjanci z zamiarem aresztowania osób „zagrażających bezpieczeństwu państwa”.
Jednym aresztowanych był Janusz Głuszkiewicz, związany z Solidarnością pracownik warszawskich Stacji Radiowych i Telewizyjnych: „To była niedziela. Nie było »Teleranka«. Ale ja już wcześniej zostałem obudzony. Przed szóstą. Ktoś do drzwi zadzwonił i weszło dwóch facetów. [Spytali], czy ja wiem, że prowadziłem działalność niezgodną z przepisami prawa. Taki szablon mi wręczyli z oświadczeniem, żebym to podpisał. (…) Mówię: »Ja tego nie podpiszę«. Pytają: »Dlaczego?«. Ja na to: »Dlatego, że to jest nieprawda. (…) Ja mam zamówioną cebulę do odebrania w poniedziałek, dla załogi na święta. Po karpie też trzeba jechać pod Grójec. To jest działalność polityczna? Karp jest polityczny?«. (…) Napisałem jedno krótkie zdanie, żeby nie było żadnej możliwości innej interpretacji, że prowadziłem tylko działalność związkową w przedsiębiorstwie Stacje Radiowe. No i poszli sobie, ale [jeden z nich] powiedział: »Spotkamy się. Źle pan zrobił«”. Już następnego dnia SB-cy, najwyraźniej pouczeni przez przełożonych, wrócili i — nie wdając się dyskusję — aresztowali Głuszkiewicza. Z więzienia wyszedł dopiero 1 kwietnia 1983 r.
Źródła:
Tomasz Urzykowski, Na mieście wszędzie były czołgi, "Gazeta Wyborcza" z dn. 09.12.2016
Audiohistoria.pl - Archiwum Historii Mówionej Ośrodka KARTA i Domu Spotkań z Historią
Fotografia:
Stan wojenny w Warszawie. Skrzyżowanie ul. Chełmskiej z ul. Sobieskiego na Mokotowie (1981) - Fot. Wikimedia Commons
