13 września 1973
Tego dnia Telewizja Polska wyemitowała pierwszy odcinek serialu Stawiam na Tolka Banana. Opowieść o grupie trudnej warszawskiej młodzieży, skupionej wokół postaci charyzmatycznego uciekiniera z poprawczaka - tytułowego Tolka Banana - z miejsca podbiła serca młodej widowni i na stałe weszła do kanonu polskich przypowieści o dojrzewaniu.
Film nakręcono na podstawie powieści Adama Bahdaja (I wyd. - 1967), za ekranizację wziął się Stanisław Jędryka, twórca takich kultowych produkcji jak „Podróż za jeden uśmiech” czy „Wakacje z duchami”. Zdjęcia kręcono w Warszawie, w mniej eksponowanych filmowo miejscach. Tuż przed początkiem produkcji okazało się, że magazyn na Pradze, w którym spotykali się bohaterowie filmu zostanie wkrótce wyburzony, wszystkie zaplanowane w nim sceny trzeba było nakręcić już na samym początku. Zdjęcia trwały 3 miesiące.
Niezwykle ważne były wyraziste role młodych bohaterów serialu. Część z nich - jak Filip Łobodziński, Henryk Gołębiewski czy Jacek Zejdler - miała już wcześniej kontakt z kamerą, dla reszty występ w serialu był krótkim życiowym epizodem. Jackowi Zejdlerowi, grającemu rolę tytułowego Tolka Banana wróżono wielką karierę, niestety przedwcześnie zakończył życie. W serialu głosu użyczył mu Andrzej Seweryn.
Do sukcesu serialu przyczyniła się też nostalgiczna ballada śpiewana na początku każdego odcinka przez bohaterów serialu. Utwór autorstwa Jerzego Matuszkiewicza natychmiast stał się hitem ogniskowych biesiad, nie mniej znane są dwa jego covery w wykonaniu Wilków i zespołu Strachy Na Lachy.
Niełatwo potoczyły się dalsze losy obsady słynnej „bandy Karioki”: Jacek Zejdler (Tolek Banan) popełnił samobójstwo w 1980 roku, Andrzej Kowalewicz (Cygan) zginął w wypadku samochodowym w 2012 roku, w 2015 zmarł również Sergiusz Lach, grający niezapomnianego Filipka.
Fotografia:
Fotos z serialu „Stawiam na Tolka Banana”, trybuny Stadionu Dziesięciolecia - Fot. Stefan Kurzyp/Fototeka Filmoteki Narodowej