30 października 1898
Pierwszy odcinek do Piaseczna powstał dość szybko - po 2,5 miesiącach budowy po szynach jeździły już pierwsze pociągi osobowe i towarowe, a po kolejnych trzech uruchomiono regularne kursowanie „według rozkładu ogłoszonego w dziennikach”.
Kolejka powstała z inicjatywy warszawskiego krawca Eugeniusza Paszkowskiego. Wśród jego klientów znajdowali się liczni przedstawiciele arystokracji, co pomogło mu w uzyskaniu koncesji na budowę kolei. Wśród wspólników budowy kolei był książę Stefan Lubomirski i hrabia Tomasz Zamoyski. W budowę kolei zaangażowany był także Cadyk Alter, Wielki Rabin chasydzkiej społeczności żydowskiej zamieszkującej Górę Kalwarię. Dzięki kolei pielgrzymujący do cadyka chasydzi mieli mieć znacznie wygodniejszy dojazd z Warszawy.
Kolej była jednak nastawiona głównie na przewóz towarów. W momencie uruchomienia pierwszego odcinka od obecnego pl. Unii Lubelskiej do Piaseczna, tabor składał się z dwóch parowozów, czterech wagonów pasażerskich oraz 20 wagonów towarowych. Kluczowym towarem w pierwszym okresie funkcjonowania kolei był przewóz cegieł z cegielni znajdujących się wzdłuż trasy biegnącej skrajem obecnej ulicy Puławskiej. Jak wyliczała prasa, były to cegielnie Dąbrówka księcia hrabiego Branickiego, Misiadło należąca do p. Warszawskiego, Pólko Rosenwassera oraz cegielnie w Łubnie, w Baniosze, w Moczydłowie i w Górze Kalwarii.
W 1900 r. linia została wydłużona do Gołkowa, gdzie znajdowała się duża cegielnia, działająca od połowy lat 20-tych XIX w. oraz zbudowano odnogę do Góry Kalwarii. Kolejne wydłużenie trasy przez Tarczyn, Grójec docelowo prowadzące do cukrowni w Jasieńcu nastąpiło w 1914 r. Kolejne etapy przedłużania trasy to okres I wojny światowej, oraz lata dwudzieste. Ostatecznie w 1924 r. oddano do użytku ostatni odcinek prowadzący do Nowego Miasta.
W 1935 r. warszawskiemu magistratowi udało się uzyskać sądowy nakaz wycofania kolei wąskotorowych z obszaru miasta. Ich miejsce miały zająć tramwaje miejskie. W związku z tym trasa kolei grójeckiej została skrócona. Stacja początkową stała się stacja Szopy u zbiegu ul. Puławskiej i Wilanowskiej.
Mimo iż po 1945 r. kursowanie pociągów zostało wznowione i cieszyły się one dużą popularnością wśród pasażerów, to stopniowo w latach 50-tych i 60-tych, w związku z rozwijającą się komunikacją autobusową, likwidowano kolejne fragmenty kolei grójeckiej. Mimo coraz bardziej zmniejszającego się ruchu, pociągi pasażerskie na ostatnim odcinku Piaseczno – Grójec kursowały jeszcze do lipca 1991 r. Nieco dłużej, bo do 1996 r. po trasie kursowały pociągi towarowe.
Reaktywacja części trasy stała się możliwa dzięki powstaniu Towarzystwa Restauracji Grójeckiej Kolei Wąskotorowej, które pod obecną nazwą Piaseczyńskie Towarzystwo Kolei Piaseczyńskiej doprowadziło w 2004 r. do wznowienia, w formie kursów turystycznych, kursowania pociągów na trasie Piaseczno – Tarczyn.
Fotografia:
Wąskotorówka na Puławskiej w stronę Piaseczna i ulica Puławska w kierunku Mokotowa (1963) - www.ursynow.org.pl
