28 grudnia 1993
Od pierwszych planów upamiętnienia w Warszawie malarza-batalisty Jana Matejki w roku 1938 minęło 55 lat, gdy 28 grudnia 1993 wmurowano kamień węgielny pod jego pomnik przy ulicy Puławskiej. Niecałe pięć miesięcy później odsłonięto w tym miejscu pomnik, a po dwóch latach uzupełniono go o siedzącego u stóp malarza Stańczyka.
Pierwsze plany postawienia pomnika przypadły na setną rocznicę urodzin malarza w roku 1938. Wojna pokrzyżowała te plany. Do pomysłu powrócono w roku 1989, wtedy też powstał projekt pomnika. Do jego realizacji trzeba było jednak poczekać. Władze Śródmieścia wycofały się bowiem z obietnicy postawienia pomnika w Alejach Ujazdowskich w pobliżu ulicy Matejki. Miejsce dla pomnika ostatecznie znalazło się na Mokotowie w parku Morskie Oko.
Realistyczny pomnik składa się z rzeźb wykonanych z brązu oraz cokołu i płyty z piaskowca szydłowieckiego. Jego autorem jest krakowski rzeźbiarz Marian Konieczny. Rzeźba Jana Matejki trzymającego w dłoniach paletę malarską i pędzel ma wysokość około 3 metrów, zaś postać siedzącego Stańczyka - około 1,5 metra. Pomnik odsłonięto w 103. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Pomnik Matejki wywołał mieszane uczucia warszawiaków. Uważa się, że jest przykładem epigońskiej rzeźby pomnikowej z banalną formą, przedstawiony dzięki realistycznej postaci Matejki oraz błazna.
W maju 2009 roku pomnik został jednym z bohaterów akcji "Balony", działania artystycznego pary studentów Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Ideą projektu stał się dialog z tradycją z okazji Dnia Dziecka. Autorzy postanowili nadać kamiennym postaciom wdzięczny element dzieciństwa i zabawy – do każdego z 14 wybranych pomników przymocowując pęk wielkich, kolorowych balonów wypełnionych helem. W sumie pomniki zostały obdarowane 170 balonami. Jana Matejkę z pękiem balonów można zobaczyć tutaj.
Mapa
Fotografia:
Pomnik Jana Matejki w Warszawie - Wikimedia Commons, GFDL
